Hyaluronik asit (HA) veya hyaluronan (vücut içerisindeki formu) ekstraselüler dokuda bulunan jelimsi mukopolisakkarit yapısı bulunan bir biyopolimerdir. İnsan vücudunda doğal olarak bağ, sinir ve epitel dokularının ekstrasellüler matriksinde, ciltte, kıkırdakta, eklem (sinovyal) ve göz sıvılarında önemli bir bileşen olarak yer almaktadır. HA’nın eklem sinovyal ve göz vitröz sıvısı gibi bağ dokularının viskozitesinin korunması, doku hidrasyonu ve hücre dışı matristeki proteoglikanların supramoleküler montajı gibi birçok biyolojik fonksiyonu bulunmaktadır. Ayrıca eklem ve kas gibi hareketli kısımlar arası kayganlığı sağlayarak hareketi kolaylaştırmakta ve osteoartrit (kireçlenme) oluşumunu engellemektedir. HA’nın moleküler ağırlığı biyolojik fonksiyonlarını etkilemektedir. Yüksek moleküler ağırlıklı HA (500 kDa ve üzeri), antianjiyogenik, immünsupresif ve dolgu malzemesi olarak kullanılmaktadır. Düşük moleküler ağırlıklı HA (200 kDa ve altı) ise enflamatuar, immüno-uyarıcı ve anjiyogenik özellik göstermektedir. 

Hyaluronik asit viskoelastik yapısı sebebiyle diğer polimerlere göre çok daha yüksek miktarda su depolama ve su bağlama kapasitesine sahiptir. Hücre çoğalması ve yayılmasında, kolajen sentezini artırmasında önemli bir rol almaktadır. Vücutta bulunan hyaluronik asit miktarı yaşla birlikte azalır ve bu durum ciltte kırışıklıklara neden olmaktadır. Cildin elastikiyetini ve eklemlerin fonksiyonunu doğrudan etkilemektedir. HA’nın benzersiz reolojik özellikleri, biyouyumlu ve biyobozunur olması tıbbi implantlar ve ilaç salımı gibi birçok biyomedikal, farmasötik ve kozmetik uygulamalarda yaygın olarak tercih edilmektedir.

HYALURONİK ASİTİN UYGULAMA ALANLARI 

Cerrahi ve yara iyileşmesi, dermatoloji, estetik ve klinik tıp, osteoartrit tedavi, kanser çalışmaları ve DNA moleküllerinin taşıyıcısı olarak kullanımları mevcuttur.

• Estetik alanında kullanımı:

Dolgunlaştırıcı etki yaratmak için hyaluronik asit kullanılır. Dermatologlar, cildin sıkı görünmesini sağlamak için hyaluronik asit temelli dolgu maddeleri enjekte eder. Estetik ameliyatlarda botoks ve dolgu uygulamaları yaygın olarak kullanılmaktadır.

• Osteoartrit tadavisinde kullanımı:

Hyaluronik asit ürünleri geriatrik popülasyonda en sık görülen ortopedik bozukluklardan biri olan diz osteoartriti (OA) tedavisinde kullanılmaktadır. Hyaluronik asit segmenti, ağrının giderilmesinde uygun maliyetli ve faydalı bir çözüm olduğu için yakın gelecekte önemli bir pazar büyümesine tanık olacaktır.

• Farmasötik:

   

  Aktif Farmasötik Bileşen (API) olarak hyaluronik asit, çeşitli eklem bozukluklarını tedavi etmek için kullanılır. Hastalıkların artan prevalansının ve artan geriatrik popülasyonun, tahmin süresi boyunca pazardaki farmasötik API talebinin artması beklenmektedir. Birleşmiş Milletler'e göre, geriatrik nüfus İtalya, ABD, Japonya, Almanya ve Portekiz gibi ülkelerde çarpıcı biçimde artığı gözlenmektedir.

• Kozmetik:

Hyaluronik asit, ince çizgilerin görünümünü azaltmak, kuru cildi, kırışıklıkları, kızarıklığı ve dermatiti hafifletmek gibi önemli cilt faydalarına sahiptir. Yüz kremleri, maskeler, serumlar ve nemlendiriciler gibi kişisel bakım ve kozmetik ürünlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Kişinin görünümüne ve kişiliğine yönelik sosyal tercihlerin değişmesi, sağlıklı ve parlak bir cilde sahip olmak için HA’ya olan talep yıllar bazında arttığı gözlenmektedir.

• Diyet takviyeleri:

Hyaluronik asit, yaşlanmaya bağlı sağlık sorunlarının önlenmesine yardımcı olur. İnsan vücudunda gerekli olan standart hyaluronik asit oranı yaşla birlikte azalır ve bu da diyet takviyelerinde hyaluronik asit ihtiyacını artırır. Diz osteoartritini tedavi etmek için özellikle atlar için hayvansal diyet takviyelerinde sıklıkla kullanılır. Köpekler için oral hyaluronik asit takviyeleri bazında araştırma da devam etmektedir.

• Oftalmoloji:

Hyaluronik asit, göz hastalıklarının tanı ve tedavisi ile ilgilenen ilaçların yanı sıra ameliyatlarda da kullanılmaktadır. Yüz kremi, göz damlası ve serum şeklinde kullanılır. Kuru gözlerin iyileşmesine yardımcı olur. Ciltte, gözlerde ve eklemlerde doğal olarak bulunur ve eklemlerde yağlayıcı ve gözler için nem işlevi görür.